sterven en rouwverwerking

Bewust sterven

Dit is een bijdrage van Marinus Hummelen

Bewustzijn

"Ken U Zelf", schreven de oude Grieken boven de ingang van hun tempel in Delphi.

De mens is van nature een zoekend wezen. We wroeten diep in de aarde en lanceren raketten naar verre planeten in de hoop zo wat meer over het leven aan de weet te komen. Met deze kennis hopen we ons geluk te bevorderen, hoewel we ons kunnen afvragen of dit soort kennis ons ook werkelijk gelukkig maakt.

Wanneer we op zoek zijn naar geluk, dan zullen we bij onszelf te rade moeten gaan. Geluk is niet afhankelijk van kennis of bezit van uiterlijke zaken; ons geluk komt uit onszelf voort. Geluk, liefde en vrede zijn innerlijke kwaliteiten. Bovendien zijn geluk, liefde en vrede "slechts" andere namen voor God. God is gelukzaligheid, vrede en de liefde-Zelf. Hij is de bron van leven.

In werkelijkheid is het dus God, die we zoeken en God ligt in onszelf besloten. (Ik weet dat veel mensen in opspraak komen als zij het woord God horen, maar ik weet er geen beter woord voor) God ligt in onszelf besloten, maar we kunnen nog een stapje verder gaan en ons aansluiten bij de Groten van geest die ons zijn voorgegaan. Zij zeggen namelijk dat God niet alleen in ons is, maar dat we ook Goddelijk zijn!

Jezus zegt: "De mens is naar Gods evenbeeld geschapen". "Het koninkrijk der hemelen is in u". "Staat er niet in de wet geschreven: Gij zijd Goden?"

De islam: "De essentie van de mens is zijn hart, zijn innerlijke Godheid"

Krishna: "God is de kern van je wezen".

Boeddha: Er is geen klein-persoonlijk-zelf, er is alleen Waarheid".

We zijn niet zoals we onszelf zien, we zijn niet zoals een ander ons ziet, we zijn datgene wat we in werkelijkheid zijn, namelijk Goddelijk; een zuivere Goddelijke Ziel.

Nu is het wel leuk en aardig om een Goddelijke Ziel te zijn, we zijn ons hier doorgaans niet van bewust. In dit verband vertelde Boeddha een verhaal over een vis in de oceaan: "Net zoals een vis er alleen achter kan komen wat het betekent een waterdier te zijn als hij op het droge ligt, zo kunnen ook wij alleen volledig bewust worden van ons Zelf en onze paradijselijke toestand als we hiervan (tijdelijk) afstand doen".

Bovendien er ontbreekt nog iets: namelijk een doorleefde persoonlijke geschiedenis waardoor we een eigen karakter krijgen. Alleen dan kan er pas sprake zijn van een bewuste, Goddelijke Ziele Persoonlijkheid.
De gelijkenis van Jezus over de verloren zoon, gaat over de Ziel die afstand doet van het paradijs. De zoon in dit verhaal doet vrijwillig afstand van zijn Vader (God), om door middel van velerlei persoonlijke ervaringen uiteindelijk weer als een volledig bewuste Ziele-Persoonlijkheid in het Vaderhuis terug te keren.

Als iemand tegen u zegt: "Ik geloof niet in God, anders zou Hij toch niet zoveel verschrikkelijke zaken als oorlogen, ongelijkheid, ziekten en pijn toe laten!" Dan kunt u zeggen: "We hebben hoogstpersoonlijk zelf onze lessen te leren". "Net zoals het niet goed is om op school zomaar een diploma te krijgen zonder maar iets geleerd te hebben, heeft het ook geen zin om onze levens lessen over te slaan". We hebben nu eenmaal zelf te leren om een zelf een bewuste Persoonlijkheid te worden.

Na enig denkwerk zal blijken dat een mensenleven niet genoeg is om dit alles te verwezenlijken. We doen als Ziel zeer veel ervaringen op in verschillende levenssferen en tijdens verschillende incarnaties. Ieder aards leven reikt ons de nodige lessen in bewustwording aan. En iedere stervende heeft de natuurlijke neiging om de levensbalans op te maken.

Qigong en Rouwverwerking

"Breng je verdriet in het Licht"


door Maria Louise Kool

Rouw

Rouw...niemand ontkomt aan rouw in het leven. Soms een klein verlies, maar soms een heel groot, waarbij je het gevoel hebt dat je er nooit meer uit zal komen.
Het kan om het verlies van een persoon gaan bij het sterven van iemand, maar ook het verlies van een vriendschap, huwelijk, familiebetrekkingen of van je gezondheid, je toekomstverwachtingen, het beeld dat je van jezelf had, je baan....we komen het opeens tegen en dan valt het niet mee!

Schrikken

Als eerste is er de schrik....een schok door wat je overkomt. Vaak komt verlies onverwacht. We denken nergens aan, want alles gaat toch prachtig totdat.....
Alleen al de schok van een gebeurtenis geeft vaak al lichamelijke, maar ook psychische klachten: we slapen slecht, we eten moeilijk, het zenuwgestel heeft een opdoffer gehad, onze handen trillen, we kunnen ons niet concentreren of vergeten van alles.... 
Door een schok kan het lichaam zo verstoord raken dat er allerlei functies in meerdere of mindere mate uitvallen. Het is niet voor niets dat kinderen die erg schrikken lekker lang op schoot genomen worden tot ze "van de schrik bekomen" zijn! Dat hebben ze nodig! Maar volwassenen ook!
Schrik, verdriet, boosheid, piekeren en angst.... 
Geven wij onszelf wel de tijd om daarmee klaar te komen, onze gevoelens te uiten en er gewoon te laten zijn? Of zetten wij al heel snel weer onze schouders eronder?

De 5 elementen

In de volgorde van de 5 Elementen binnen de Chinese Geneeskunde hebben we evenzeer te maken met boosheid - onrust (schrik) - piekeren - verdriet - angst : de 5 emoties die in de Chinese Geneeskunde gezien worden als functies van de 5 hoofd (Yin) organen. In dezelfde volgorde zijn dat lever - hart - milt - longen - nieren. Deze organen en hun specifieke inwerking op emoties beinvloeden elkaar ook nog. Ze voeden elkaar, versterken of verzwakken elkaar. Is een van de organen zwak, dan heeft dat zijn direkte invloed op andere organen.

In vele andere culturen wordt rouw direkt uitgeleefd, daar mag je je laten gaan!
Maar wij, mensen van de westerse en vooral ook noordelijke wereld, houden ons om allerlei redenen in, terwijl de eigenlijke manier zou kunnen of zelfs zou moéten zijn om de droefheid werkelijk áán te nemen, te doorléven, al is dat nog zo moeilijk en pijnlijk. 
Het is een afscheid nemen van dat wat je verloren hebt en uiteindelijk, maar dat is vaak veel en veel later ... in acceptatie en liefde loslaten.
Voor het zover is, heb je een lange weg te gaan en het kan dus zijn dat je jezelf gaat forceren, dat je je gevoelens gaat wegdrukken of onder laat sneeuwen onder verstandelijke redenatie. 
Daarmee help je jezelf helaas niet verder.... verdrongen gevoel gaat ergens in het lichaam zitten. Het zet zich af en komt als lichamelijke of psychische klacht weer naar buiten!

In andere delen van de wereld zijn leven en dood - vaak door veel moeilijker levensomstandigheden - nog direkt verbonden met elkaar en rouw is daar heel normaal, hoort bij het leven: iedereen krijgt daar (veel) mee te maken.
Rouw mag en moet dan doorleefd worden, maar ook: rouw wordt daar nog spiritueel doorleefd.
Daardoor is er nog de mogelijkheid met je diepe rouw ergens heen te kunnen, het vertrouwen dat voor rouw een plaats is. En ook: mensen leven daar nog in verbinding met de natuur (hoe hard die soms ook kan zijn).... buiten zijn, de natuur voelen.

Emoties - ingehouden emoties - worden opgeslagen in het lichaam, en tasten vandaar ons energiesysteem aan. En hoewel bij de ene mens een gebeurtenis sterk zal inwerken op de ene psychische functie c.q. orgaan, bij iemand anders op een andere ..... alle organen, maar ook het gehele spierstelsel, de spijsvertering en het zenuwstelsel worden uiteindelijk meegenomen in een spiraal omlaag door de inwerking van de 5 elementen op elkaar. 
Het meridiaansysteem wordt verstoord, de chakra's ( onze energiebronnen ) raken uit balans. En dat maakt dat we ons er niet beter op gaan voelen! Maar gezond rouwen kan ánders zijn.....

Rouwen

De eigenlijke manier is dus om de droefheid werkelijk aan te nemen, te doorleven met alles wat daarbij hoort. Je kunt eigenlijk ook niets anders doen, want het verlies is definitief....je leven zal nooit meer hetzelfde zijn.

Het kan zijn dat je het gevoel hebt dat je je verlies eenvoudigweg niet aan kunt, dat het teveel is om te kunnen verwerken, dat je gewoon de weg niet weet, en ook dan ontstaan er vele lichamelijke en psychische klachten.

Hopelijk ben je sterk genoeg om jezelf een periode van echte rouw te gunnen, ook als anderen vinden dat het nu maar eens een beetje over moet zijn, dat je maar eens iets leuks moet gaan doen .............. en nou net zoiets heb je niet nodig! Je zoekt naar mensen waarmee je je gevoel kunt delen zonder dat zij ingrijpen in het verloop van je rouwproces. Je zoekt naar een veilige plaats waar je gewoon een tijd mag "inzakken" totdat je je misschien van uit jezélf weer kunt oprichten, tot je een nieuwe kracht hebt gevonden.

De Zes Genezende Klanken

Tijdens de QiGongreizen, de kloosterweekends of de dagworkshops gaat de aandacht als eerste naar de voeten, zodat we weer stevig in de aarde komen te staan. Dat kunnen we doen door massage van de voeten, maar ook door invoeloefeningen, zoals de prachtige "Lotus"oefeningen. Lotusenergie brengt ons in contact met het goddelijke in onszelf, met de leegte en de stilte. Buiten in de natuur verbinden we ons dan vanzelf met die energie in ons en om ons heen.
Een van de mooiste QiGongoefeningen is " Het geheime Lied van de Zes Genezende Klanken". Een oefening die (in het begin) zittend wordt uitgevoerd en zo eenvoudig is, dat werkelijk iedereen daar aan kan deelnemen.

Deze heel eenvoudige en rustbrengende QiGong Klankmeditatie reguleert in de volgorde van de 5 Elementen de organen van het lichaam en de daarbij behorende psychische functies. Het is een zacht zoemend laag zingen van klanken die horen bij een bepaald orgaan(paar) met zijn meridianen en die daardoor dat orgaan/meridiaan en zijn gehele lichamelijke en psychische functioneren reguleren en weer in harmonie brengen met het geheel.

De handen liggen op het orgaan waarbij de warmte van je handen instralen naar binnen toe. Dat instralen van warmte wordt voorbereid door energieoefeningen zodat de handen sterk kunnen uitstralen en het gehele energiesysteem van het lichaam geopend is. Het hele lichaam, maar als eerste het middenrif (door het middenrif lopen een aantal meridianen), wordt van binnen én tot in de huid in een fijne vibratie gebracht. Lichaam en geest komen tot rust, omdat - in volgorde van de 5 elementen - de organen in harmonie komen. Daarbij kunnen we innerlijk speciale energievormen leren voelen in onderbuik, bekken en borst (wij dragen de Davidster in ons!), die zeer verwarmend en troostend zijn.

Het is een zeer meditatieve rustige oefening zodat je werkelijk een tijdje echt voor jezelf bezig bent (in de groep of later thuis gewoon alleen), diep naar binnen gekeerd in de warmte en de omhulling van je eigen lichaam. Aansluitend - als het lichaam warm, behaaglijk en vibrerend is geworden - kun je een stille (ZEN)zitmeditatie doen, om zo lichaam en geest over te geven, los te laten.
Ook het Kin Hin lopen (langzaam en meditatief lopen op het ritme van de ademhaling) helpt mee om de steen op onze maag vrij te maken (maagmeridiaanpunten) en onze voeten weer stevig in het hier en nu te brengen.

De Zes Genezende Klanken zijn er in het meditatieve zitten, maar ook staand met speciale eenvoudige QiGongbewegingen die horen bij de verschillende meridianen. Deze QiGongbewegingen zul je later in alle andere bekende QiGongvormen herkennen, omdat QiGong natuurlijk stééds werkt met het reguleren van alle organen!

Licht en Verwarmende energie

QiGongvormen zoals die o.a. in het LaoShan Centrum gegeven worden, zijn ook heel erg mooi om te doen. Het zijn geen droge technische oefeningetjes, maar prachtige series bewegingen die elkaar opvolgen. Het heeft iets van dansende armbewegingen, met schoonheid van binnen en van buiten, de zachte muziek is prachtig en rustgevend, het staan in de aarde sterk als een boom en losgelaten.

En vergeleken met TaiChi isQiGong veel eenvoudiger aan te leren en te onthouden: in QiGonglessen wordt een beweging meerdere malen vloeiend herhaald, zodat je "er in kunt groeien" en tot werkelijke meditatie kunt komen. En natuurlijk is een weekend of week in stille schoonheid en natuur een fijne combinatie met QiGong om intensief de levenstroom (opnieuw) te kunnen gaan ervaren.

De beweeglijke QiGong - zoals bijv. "18 Bewegingen" of "QiGong voor het Hart" (in de ruime zin van het woord) is bijzonder verwarmend. In ons klimaat alleen al hebben we veel behoefte aan warmte. Bij rouw echter heb je extra veel warmte nodig, geestelijk en lichamelijk! Het bewegen - en dus sporten en bewegen in het algemeen - zorgt voor een goede doorstroom in het lichaam, waardoor je lekker warm wordt en lekkerder in je vel gaat zitten.
Door de extra aandacht en het voelen in de energiebanen (meridianen) en acupunctuurpunten wordt de doorstroom nog extra en speciaal gericht bevorderd en dat voel je!!

De "QiGong voor het Hart" is een bijzondere weg voor rouwverwerking. Deze Qigongvorm, die bestaat uit 5 prachtige beweegdelen en een aantal drukpuntmassages en meridiaanafstrijkingen, opent heel zacht de innerlijke ruimtes van emoties (inwerking in het hart en longengebied). Oefeningen gebaseerd op het werk van Mansukh Patel en Hetty Draayer worden in dit geheel geintegreerd zodat we een werkelijke spirituele weg naar het Licht kunnen gaan.

Zeker bij diepe rouw lijkt alles in onszelf en om ons heen donker. We zijn de weg kwijt, we zijn volledig van slag, we kunnen niet meer genieten. Het lijkt of alle licht verdwenen is.

Maar natuurlijk is er in het leven ook een mooie lichte kant! Hetty Draayer, de meditatielerares waar ik vroeger kwam, zei altijd: "waar een sterke slagschaduw is, is óók een sterk licht".

De slagschaduw ligt aan je ene kant, en als wij de tegenwoordigheid van geest hebben om tijdens zware rouw in ieder geval ook naar de andere kant te kijken, ontdekken we de troostende lichtkant.
Vreugde en pijn zijn beide aanwezig.

QiGong "Breng je verdriet in het licht"

QiGong is als een bloeiende boom.... één en al licht, één en al levensenergie, dus vreugde.
Ondanks ons verlies, onze rouw en onze pijn en woede, kunnen wij de stap nemen om schoonheid binnen te gaan.
We brengen ons verdriet aan het licht.
QiGong opent de ruimtes waar wij ons verdriet, onze woede, onze schrik hebben opgesloten. Dan komt het vrij.
Gelukkig meestal langzaam, beetje bij beetje, zodat we ruimte genoeg hebben om aan onze vrijgekomen gevoelens werkelijk aandacht en liefde te kunnen geven.
Met onze vrijgekomen en geaccepteerde gevoelens bewegen wij in de schoonheid van Qigong, in onze eigen innerlijke schoonheid: we brengen ons verdriet in het licht!

Meditatie en beweging van het lichaam kunnen ervoor zorgen dat onze energie weer gaat stromen.
Dat wij weer ruimte krijgen om ons te uiten en vrij te worden, zodat er nieuwe wegen voor ons open kunnen gaan.
Dat het stil in ons kan worden, zodat wij in liefde om kunnen zien naar wat was.
Dat wij lekker warm en tintelend in ons vel zitten in het hier en nu van dit moment, terwijl het verleden daarin zijn eigen plek mag hebben en nooit vergeten hoeft te worden.
Dat wij weer in verbinding komen met de natuur om ons heen zodat wij daaruit troost en nieuwe kracht kunnen putten.

Samen

En zoals wij iedere keer in onze groepen waarnemen:
"een mens die zich ruim en goed voelt van binnen, voelt zich ook ruim en goed om zich heen, voelt zich ruim en goed met de ánder".
En dat is in de groepen heel goed te merken!
Met andere mensen samen Qigong doen, brengt de troost, de opvang en de steun die je juist nu in het doorleven van je verdriet nodig hebt. Brengt de acceptatie van ieders unieke persoonlijkheid, en ook de gezelligheid en het - ondanks alles - samen kunnen lachen.

De Zes Genezende Klanken:

Deze QiGong Klankmeditatie reguleert in de volgorde van de 5 Elementen de organen van het lichaam, en de daarbij behorende psychische functies. Als woede, onrust, piekeren, verdriet en angst geharmoniseerd worden via de organen, komt er een warme ruimte in het lichaam en een rustige stilte in de geest. De innerlijke energie-stervorm, hartpunten en taille maakt de borstruimte vrij naar de doorgang taille- bekkenschaal. Het hoofd wordt wijd en leeg.
Zen Meditatie en KinHin lopen volgen op de Zes Genezende Klanken, zodat een warm en ruim lichaam in de overgave aan stilte en leegte wordt gebracht.

QiGong voor het Hart:

Op prachtige rustige muziek wanneer we binnen zijn, of buiten in de klank van de natuur, opent deze Qigong heel zachtaardig de innerlijke ruimtes van emoties (inwerking in het longengebied).
Stilte, overgave en een wijd worden (inwerking op de hartmeridiaan) door de prachtige bewegingen van deze Qigongvorm die tevens delen kent van drukpuntmassage , kloppingen en meridiaanafstrijkingen, zodat alle organen gelijkelijk geactiveerd en geharmoniseerd worden.. Loslaten in de kosmos om je heen en naar de aarde onder je.

 


Over de auteur

 

Dit was een bijdrage van Maria Louise Kool, LaoShan Centrum Holland http://www.laoshan.nl. Voor hen die achterblijven bij de dood van een geliefde of anderszins verdriet en pijn voelen bij een afscheid.

Het verwerkingsproces

Een artikel van Sandra Warmerdam  Over de auteur 

Elizabeth Kübler-Ross deed onderzoek naar sterven en rouwverwerking. In de talloze gesprekken die zij had met mensen kwamen verschillende fases in het verloop van het sterven telkens terug.
Het lijkt me goed als mensen die bij het sterven van een geliefde zijn betrokken hiervan weet hebben, omdat het iedereen die erbij betrokken is tot steun kan zijn.

1. Ontkenning:

Wanneer een patiënt het slechte nieuws krijgt dat hij ongeneeslijk ziek is en zal sterven, is de eerste reactie vaak "dit kan niet waar zijn, er zal wel een fout zijn gemaakt!". Op dit moment ook zullen patiënten alles aangrijpen om te laten zien dat 'ze het bij het verkeerde eind hebben'. Vaak storten ze zich dan op hun werk en doen net alsof er niets aan de hand is; ze willen er ook niet over praten.
Als de naaste familie toch probeert om hierover te beginnen zal de patiënt vaak heel geïrriteerd reageren.
Geleidelijk aan zullen ze deze ontkenning niet in stand kunnen houden, en dan maakt de ontkenning plaats voor de volgende fase.

2. Woede:

Wanneer de ziekte van een patiënt in een verder stadium komt zal de ontkenning omslaan in woede. Deze woede zal zich naar iedereen en alles om hem heen richten. Hierbij komen gedachten naar boven als: "Waarom ik?".
Vaak richt de boosheid zich dan op mensen in hun nabijheid, dit kunnen ook verpleegkundigen zijn, of artsen. De artsen zouden niet goed gehandeld hebben of ze hadden dingen anders moeten doen. Ook kan deze woede naar God worden geuit.
Maar vaker nog richt de woede zich op de naaste familie, en dan komen ook gevoelens van ergernis en afgunst naar boven. Deze fase is vaak heel moeilijk te begrijpen en de familie begrijpt dan ook vaak niet wat ze fout hebben gedaan en gaat zich vaak schuldig voelen.

3. Marchanderen:

In deze fase zal de patiënt alles aangrijpen om zijn/haar leven te verlengen. Ze stellen zich vaak nog dingen tot doel. B.v. het huwelijk nog meemaken van een zoon/dochter, of hun eerste kleinkind nog zien, of gewoon simpel nog een verjaardag meemaken.
Vaak is een patiënt in dit stadium ook ontvankelijk voor het alternatieve circuit en zoekt men heil in gebedsgenezers en mediums, in de hoop dat zij hem/haar nog kunnen genezen of het leven kunnen verlengen. Vaak zie je ook dat mensen een toegewijd leven willen opbouwen aan God of een andere hogere macht. Er vinden dan ook vaak gesprekken met een pastor plaats.

Het is heel belangrijk dat dit soort pogingen wordt ondersteund.


4. Depressie:

Als de patiënt beseft dat al de pogingen om het sterven uit te stellen geen resultaat hebben, raakt hij vaak in een depressie. Een gevoel van machteloosheid en verlating valt over hem heen. Hij voelt zich in de steek gelaten en ziet geen andere mogelijkheden meer. Het is in deze fase heel moeilijk om tot de patiënt door te dringen, vaak willen ze niet meer eten of drinken. Het heeft in dit geval geen zin om te proberen de patiënt op te beuren. Je kunt iemand het beste steunen door de gevoelens te delen, gewoon stilzwijgend bij elkaar zitten, of elkaars hand vasthouden.

5. Aanvaarding:

In dit stadium aanvaardt de patiënt zijn/haar naderende dood. Nu kan de patiënt terugkijken op het leven en er afscheid van nemen. In dit stadium moeten vaak nog allerlei dingen geregeld worden, zoals een testament of hoe de uitvaart geregeld moet gaan worden, of allerlei andere zaken. Hij zal ook veel bezoek niet meer op prijs stellen. De patiënt zal zich richten op zichzelf, de buitenwereld wordt niet meer belangrijk voor hem/haar.

Het wisselende verloop.

Deze vijf fases hoeven elkaar niet in deze volgorde op te volgen, want elk persoon is uniek en ook de manier waarop hij met sterven omgaat. Het kan dus zijn dat iemand een fase overslaat of het ene moment in fase 1 zit en de andere moment in fase 2.
Ook kan men vanuit de aanvaardende fase terug gaan naar fase 3 (marchanderen), door bijvoorbeeld iets wat ze op televisie hebben gezien of in een tijdschrift hebben gelezen.
Maar ook familie kan ertoe bijdrage dat iemand terug gaat naar een andere fase. De rouwverwerking van een stervende en nabestaande loopt niet gelijk. Een stervende kan in fase 4 zitten (depressie) terwijl nabestaanden in fase 3 (marchanderen) zitten.
Vaak komen nabestaanden nog met ideeën en adviezen, b.v. "ik heb gehoord van een buurvrouwtje dat haar vriendin dit heeft geprobeerd.. misschien kun je dit ook eens proberen", of "ik las in ..... dat dit goed zou helpen tegen ....!". Het is allemaal heel begrijpelijk want ook nabestaanden gaan deze vorm van rouwverwerking door, en de moeilijkheid van rouwverwerking zit hem erin dat mensen in verschillende fases zitten, waardoor er onbegrip, machteloosheid of ruzies kunnen ontstaan.

Ik hoop hiermee dat mensen die in deze moeilijke tijd zitten door dit stukje wat meer begrip kunnen hebben voor de ander.

Sterven en rouwen in het jodendom

Een bijdrage van Sasja Martel

1. De joodse visie op leven en dood

Leven en dood zijn in het jodendom geen twee aparte werelden, tenminste vanuit Gods visie. Het jodendom benadrukt dat de wereld van het leven die van de mens is. Wat er na de dood komt laat men over aan de zorg van de Allerhoogste. Aangezien de mens geschapen is naar Gods beeld en gelijkenis is de menselijke opdracht dan ook in Zijn sporen te gaan. Dit wordt concreet uitgedrukt in de zorg voor de naaste. Het schilderij 'De Zeven Werken van Barmhartigheid' probeert dit weer te geven. Dit is het menselijke aspect.
De joodse traditie spoort de mens aan menswaardig te leven, zoals God het voordeed (Imitatio Dei)

Zoals Hij de naakten kleedt (Adam en Eva: Gen.3:21), zul jij de naakten kleden. De Heilige-Hij-Zij Geprezen bezocht de zieken (Abraham na zijn besnijdenis: Gen.18:1); zo zul jij de zieken bezoeken. De Heilige-Hij-Zij-Geprezen troostte de rouwenden (Izaak na de dood van zijn vader: Gen.25:11), zo zul jij de rouwenden troosten. De Heilige-Hij-Zij-Geprezen begroef de doden (Mozes: Deut.34:6), zo zul jij de doden begraven.

Het goddelijke of Godgelijkende in de mens is de vrijheid van keuze tussen goed en kwaad. De vrije wil van de mens en niet een goddelijk bestuurd lot bepaalt de inhoud van het menselijke leven. De mens wikt en de mens beschikt. Tijdens ons leven worden we geacht ons leven te heiligen door het navolgen van wat er in de Tora geschreven staat. Met Tora wordt bedoeld niet alleen de eerste vijf boeken van de Bijbel, maar ook de uitleg hiervan (mondelinge Tora). Het uiteindelijke doel is dat niet alleen de mens tot zijn recht komt maar ook God. Heiligen en heiliging kunnen slechts gedurende het leven van een mens. Zodra de dood ingetreden is houdt deze opdracht op. De sfeer van de dood kan in zekere zin onrein genoemd worden. Dit heeft niets te maken met hygiëne, maar meer als staande tegenover de menselijke opdracht van heiliging. Zolang een mens ademt, leeft hij, is hij deel van het leven en behoort hij toe aan deze wereld. Daarom is het bijvoorbeeld verboden de begrafenis te regelen zolang de stervende nog leeft. Vooral zaken als een kist, doodsklederen of rouwkaart.
Volgens de Joodse traditie is een stervend mens (gosees) in alle opzichten een levende, met dezelfde rechten en plichten, ook in het uur van zijn dood. Zo kan een gosees zelfs nog een echtscheidingsbrief (get) aan zijn vrouw geven.

'Een beetje dood' of 'een beetje levend' kent men niet in de Joodse traditie. Zodra de dood is ingetreden bidt men dat de ziel van de overledene gebundeld mag worden in de bundel van het leven en rust mag vinden in Tuin van Eden. Vanuit Gods visie leeft elk rechtvaardig mens, ook al is hij gestorven. Zoals men de plicht heeft zo menswaardig mogelijk te leven zo respectvol probeert men om te gaan met het sterven.

Reïncarnatie

Een artikel van Hans van Meteren  Over de auteur 

In-carnatie komt van het Latijn en betekent: in het vlees gaan. Geboren worden, dus. (Carnaval betekent: carne vale: vaarwel vlees)

ShivaHet leven leven we 'in het vlees': we nemen een gedaante aan, een lichaam, waarmee we aan de slag kunnen. Want in elk leven doen we ervaringen op en deze ervaringen leren ons meer over onszelf en onze bestemming.

Om je meer ervaringen te kunnen geven word je telkens opnieuw geboren (re-incarnatie), totdat al je ervaringen bijeen je zodanig hebben gevormd dat je klaar bent voor de bewuste hereniging met het goddelijke.

Reïncarnatie vooronderstelt dat je een kern hebt die onveranderlijk is, wat zouden anders immers die ervaringen voor zin hebben?

Die kern is je ziel, die onsterfelijk is. Je lichaam is een tijdelijk huis. Een huis dat je goed moet verzorgen. Je lichaam is de tempel van je ziel.

Ziel en God, jij en God zijn één. Je lichaam is het huis van jouw God.

Weet dat uw lichaam een tempel is en dat de geest gods in Ulieden woont. En dat staat in de Bijbel.

 


Over het hindoeisme

Inleiding
Vedanta
Karma
Reincarnatie

 


Tips en aanverwant

Ayurveda
Aura's en chakra's
Jij als deel van een geheel is ook het uitgangspunt van veel geneeswijzen